Wat houdt een ADD test precies in?

Veel mensen worstelen met concentratieproblemen, impulsiviteit of een voortdurend gevoel van onrust. Wanneer deze klachten langdurig aanwezig zijn en belemmerend werken in het dagelijks leven, is het verstandig om verder onderzoek te doen. In dat geval kan een ADD test inzicht geven. ADD (Attention Deficit Disorder) is een subtype van ADHD waarbij hyperactiviteit meestal afwezig is, wat de diagnose complexer maakt. Een betrouwbare ADD test helpt bij het herkennen van het patroon van symptomen en vormt vaak het startpunt van passende hulp of behandeling.

Hoe werkt een ADD test?

Een ADD test is geen simpele checklist, maar een combinatie van observaties, vragenlijsten en gesprekken. Het begint vaak met een screeningsvragenlijst die je zelf invult. Deze vragenlijsten meten gedragspatronen zoals aandachtsproblemen, vergeetachtigheid en moeite met plannen. Denk hierbij aan instrumenten zoals de ASRS-vragenlijst (ADHD Self-Report Scale), die veel wordt gebruikt bij volwassenen.

Na deze eerste screening volgt vaak een diagnostisch gesprek met een psycholoog of psychiater. Zij beoordelen de ernst en duur van de symptomen en kijken naar andere mogelijke oorzaken zoals stress of depressie. In sommige gevallen wordt aanvullend neuropsychologisch onderzoek gedaan om cognitieve functies in kaart te brengen. Het is belangrijk dat de ADD test wordt uitgevoerd door een professional, omdat de symptomen van ADD overlappen met andere psychische stoornissen en een verkeerde interpretatie kan leiden tot een onjuiste diagnose.

Een goede ADD test richt zich niet alleen op symptomen, maar ook op de impact ervan op het dagelijks leven. Wordt je functioneren op het werk, in relaties of tijdens het studeren negatief beïnvloed? Dan is er meer reden voor verder onderzoek. De betrouwbaarheid van de diagnose hangt sterk af van hoe grondig de test is en hoeveel context wordt meegenomen.

Wat kun je verwachten van een ADD test en wat zijn de voor- en nadelen?

Een ADD test kan veel duidelijkheid bieden, maar het is belangrijk om te weten wat je precies kunt verwachten. In dit gedeelte bespreken we het proces in detail, geven we voorbeelden van testmethoden en benoemen we zowel de voordelen als de nadelen van een ADD test.

Voorbeelden van testmethoden:

• Vragenlijsten zoals de eerder genoemde ASRS of de DIVA 2.0 (voor diagnostiek bij volwassenen)
• Klinisch interview met een gekwalificeerde behandelaar
• Observerende gesprekken met naasten (partner, ouders) ter ondersteuning van het diagnoseproces
• Neuropsychologisch onderzoek gericht op aandacht, geheugen en uitvoerende functies

Voordelen van een ADD test:

• Inzicht en herkenning: veel mensen ervaren opluchting als hun klachten eindelijk een naam krijgen.
• Start van behandeling: een diagnose opent de deur naar gerichte hulp, zoals coaching, psycho-educatie of medicatie.
• Betere zelfkennis: begrijpen waarom bepaalde taken moeilijker gaan, helpt bij het ontwikkelen van nieuwe strategieën.

Nadelen en aandachtspunten:

• Tijd en kosten: Een uitgebreide ADD test is vaak niet direct beschikbaar en kan prijzig zijn zonder vergoeding.
• Stigmatisering: Sommige mensen ervaren het label als beperkend of vrezen onbegrip vanuit hun omgeving.
• Complexiteit van diagnose: ADD overlapt met andere aandoeningen zoals depressie, angst of burn-out, wat het stellen van een juiste diagnose lastig maakt.

Een ADD test is dus geen snelle oplossing, maar een middel tot verdieping en verandering. Zeker bij volwassenen die al jarenlang met onverklaarbare klachten lopen, kan het uitkomst bieden. Bij twijfel is het verstandig om eerst contact op te nemen met de huisarts. Deze kan je doorverwijzen naar een psycholoog of gespecialiseerde instelling.

Uiteindelijk draait een ADD test om méér dan het vaststellen van een diagnose: het gaat om het creëren van inzicht, richting en perspectief. Wanneer de uitslag positief is, vormt dit vaak het begin van een traject waarin leren omgaan met ADD centraal staat. Denk aan praktische hulp bij plannen, omgaan met prikkels en het versterken van zelfvertrouwen. Zo’n proces begint bij een goede test – deskundig uitgevoerd en afgestemd op jouw persoonlijke situatie.